با فرزند نوجوانم در سن بلوغ چگونه برخورد کنم؟

یکی از مسایلی که بیشتر مواقع در سمینارهای گروه حامی با آن مواجه می شویم خانواده های جوانی هستند که فرزندان دبستانی دارند، قطعا دغدغه این افراد تغییر رفتارکودک خود نیست. به همین دلیل موضوعات دیگری برای آنها مهم می باشد به طور مثال فرزندم تکالیف انجام نمیدهد یا هر روز مدام باید به او بگویم که چکار بکند یا چه کار نکند یا سر غذا خوردن، حمام رفتن، به موقع خوابیدن دائم باید به او تذکر دهم و بحث کنم.

همین موضوعات باعث شده تا پدر و مادر بیشتر این مسایل برایش مهم باشد و بسیاری از راهکارهایی که در این خصوص آموزش داده می شود عموما مورد کم توجهی قرار می گیرد و فعالیتهایی که باید پدر و مادر در سنین کودکی برای فرزندشان انجام دهند اتفاق نخواهد افتاد. همین باعث خواهد شد کودک به تدریج وارد سن نوجوانی گردد و آموزشهای انجام نشده در گذشته، ذهن والدین را درگیر نماید. 

لذا در این مقاله سعی داریم عواملی را شرح دهیم که با انجام آن والدین و فرزندان بتوانند با آرامش از این مرحله عبور نمایند.

نکته ی اول: 
فرزندم برخی اوقات در خودش فرو رفته و ذهنش درگیر است.
لزومی ندارد که سریعا تا این رفتار را در او دیدید بپرسید که چی شده یا داری به چی فکر می کنی یا چرا ناراحتی، بلکه با ورود به حریم خصوصی او قطعا باعث بر هم زدن رفتار او خواهید شد و خروجی آن شاید دروغ، پرخاشگری، گوشه گیری یا پنهان کاری باشد. لذا نه تنها این عملکرد فایده ای ندارد بلکه باعث شکل گیری رفتار های مخرب دیگری خواهید شد.لازم است بدانید تکرار این مسایل باعث خواهد شد در دوره جوانی نیز شرایط حاد تری را تجربه کنید پس پیشنهاد می کنیم، ابتدا سعی کنید با صحبت کردن به او نشان دهید که شما هم از حال بد او نگران هستید.

در ادامه سعی کنید خودتان به مرور متوجه درگیری ذهنی او شوید، اگر توانستید کمکش کنید تا آن مرحله را با موفقیت پشت سر بگذارد اما اگر راهکار برخوردی نداشتید تذکر دادن و امر و نهی کردن ممنوع می باشد پس حتما از یک مشاور کمک بگیرید.

نکته ی دوم:
فرزندم رفتاری کرد که باعث شد من سر او داد بزنم و با او دعوا کنم. 
او از مرحله ی سختی به نام بلوغ و نوجوانی در حال عبور است شما باید رفتارهای خود را مدیریت کنید در غیر اینصورت این اجازه را به او خواهید داد که او نیز همین کار را با شما انجام دهد که قطعا این به ضرر هر دو می باشد پس همیشه با قاطعیت سخن بگویید و ناراحتی خود را نسبت به رفتارش به او بگویید.
مثلا من سر این موضوع از رفتارت ناراحتم و سعی کنید با رفتار صحیح خود به او یاد دهید که سر هر مساله ای نباید داد و فریاد و دعوا کرد بلکه به او زمان بدهید در مورد این مساله فکر کند تا خودش متوجه رفتار نامناسب خود شود و در تمام مراحل زندگی مواظب واکنش های خود نسبت به مسایل های روزمره و برخورد با آنها باشید تا او هم همین مسیر را بیاموزد.
 

نکته ی سوم:
برخی مواقع نوجوانی خودم را با فرزندم مقایسه می کنم.
برخی مواقع که از او رفتار نامناسبی می بینم به او می گویم من که هم سن تو بودم هیچ وقت این کار را نمی کردم یا به هیچ وجه فلان برخورد یا رفتار را نداشتم و اینکه من این رفتارهای خوب را نیز داشتم.
واضح است که مقایسه کردن شما، یعنی اینکه تو بد هستی و من خوب هستم. این رفتار نه تنها، رفتار او را مناسب نخواهد کرد بلکه باعث خواهد شد تا فاصله او را با خودتان زیاد کنید و شاید در فرزند پسر یا دختر تبعات جبران ناپذیر دیگری نیز در بر داشته باشد. پس دست از مقایسه کردن خود با فرزندتان بردارید و به آنچه می گویید عمل کنید.یادتان باشد برخی مواقع که عصبانی هستید بیشتر مراقب رفتارتان باشید.

نکته ی چهارم:
بعضی مواقع اینقدر درگیر فعالیتهای روزمره می شوم که از احوال فرزند خود بی خبرم.
شما و همسرتان دیگر زن و شوهر نیستید بلکه تصمیم گرفتید که فرزند داشته باشید، پس از آن زمان تا به حال پدر و مادر هستید و در قبال تصمیم خود وظیفه دارید که فرزند خود را درست پرورش دهید تا در آینده برای خودش، شما و جامعه اثر گذار باشد.

پس به یاد او باشید و او را به حال خود رها نکنید به طور مثال گاهی با صرف چند دقیقه وقت با او مکالمه تلفنی کنید که فلان جا قرار بود بروی، رفتی؟

باشگاه چطور بود؟ در مدرسه چه خبر؟ اون چیزی رو که دوست داری، حواسم هست! و روزمره کمی مرور خاطرات کنید و او را از شرح حال روزانه خود مطلع کنید.
این فعالیت باعث خواهد شد که روابط اجتماعی خود را با فرزندتان دائم تقویت کنید و به او بگویید که برایش مهم هستی.

نکته ی پنجم:
خیلی وقتها فرزندم گوشه گیر است و در روابط خانوادگی تعامل ندارد.
اگر همچنین مواردی را در خانواده می بینید قطعا از خود سوال بپرسید که چرا او تعامل یا همکاری در اجتماع خانواده ندارد و من برای رهایی از رفتار او چه کردم؟

اکثر مدرسین حامی در سمینارها توصیه میکنند که با فرزند یا فرزندانتان بازی دورهمی جدید انجام دهید تا قدرت تعامل را در خانواده افزایش دهید اما عموم خانواده ها احساس می کنند که آنها بزرگ شدند و دیگر احتیاجی به بازی کردن ندارند.

لذا توصیه می کنیم که انواع بازی های دورهمی و روش رفتار بازی کردن را ابتدا توسط ما بیاموزید و سپس هر هفته بخشی از زمان فراغت خانواده را به این موضوع اختصاص دهید همین امر باعث پویایی و سلامت خانواده می گردد. سپس در ایام هفته برخی از زمانتان را برای صحبت کردن و مرور خاطرات اختصاص دهید که این نیز می تواند هنگام میوه خوردن، چای خوردن و پس از بازی های دورهمی های باشد.

نکته ی ششم:
فکر می کنم فرزندم رفتار های سنین نوجوانی را نمی داند.
ویژگی های دوران نوجوانی را با مرور خاطرات به او بیاموزید تا بتواند برای اولین بار از زبان شما، با حال و هوای نوجوانی آشنا شود و خوبی ها را از بدی ها تشخیص دهد.

برای عملکرد بهتر این نکته نیز می توانید از انیمیشن های تولید شده نیز استفاده کنید که به مرور برایتان به اشتراک خواهیم گذاشت. مثلا انیمیشن خود مراقبتی در دختران یا انیمیشن مربوط به اعتیاد در پسران و ….  نمایش این ویدیوها به درک بهتر این دوران نیز کمک خواهد کرد لذا پیشنهاد می کنیم قبل از نمایش انیمیشن خودتان حتما آن را دیده باشید.

نکته ی هفتم:
نگران فعالیتهای روزمره او هستم و دوست دارم بدانم او چه کار می کند. 
اگر موارد بالا به درستی انجام گردد فقط کافی است شما به عنوان یک پشتیبان عمل کنید و از راه دور بر رفتارهای فرزند خود نظارت داشته باشید و همیشه با صحبت های به موقع و غیرمستقیم مانع از بروز مسائل آسیب پذیر باشید. از نظارت های مستقیم و ضربتی حتما دوری کنید تا فرزندتان در کنارتان باشد نه در مقابلتان.

نکته ی هشتم:
همیشه با همسر خود هماهنگ باشید و رفتارهای هماهنگ را به روشهای مختلف پیاده سازی کنید و اگر تصمیمی گرفتید حتما هر دو به آن احترام بگذارید تا فرزند نیز همانگونه اجرا نماید.

نتیجه گیری:
اگر شما فقط خواننده این مقاله باشید و مثل برخی از والدین فقط شنونده، قطعا هیچ تغییری در رفتار فرزند خود ایجاد نخواهید کرد بلکه می توانید دامنه رفتارهای ناصحیح را در خود گسترش دهید.
لذا هر سئوالی که در مورد این مقاله برایتان پیش آمد حتما با ثبت دیگاه از ما بپرسید و توصیه می کنیم برای تربیت و پرورش صحیح فرزند خود، زمان بگذارید، تلاش کنید و فقط و فقط و فقط نکات بالا را به مرور اجرا نمایید.

پیام نویسنده:
بارها و بارها در قسمت مشاوره سایت حامی، والدین درخواست داشتند در مورد تغییر رفتار نوجوانان در سن بلوغ مقاله نوشته شود. در گام اول شروع کردیم به انتشار این مقاله و سعی کردیم به قول خود عمل کنیم.

در نظر داریم در مقالات بعدی سئوالات شما عزیزان را شنیده و با پاسخگویی به آن در قالب مقاله، کمک شایانی به آرامش و شادابی خانواده داشته باشیم.